PGE nie odpuszcza i wszystkimi siłami broni dalszej eksploatacji odkrywki Turów, ignorując jej wpływ na wody i środowisko. Władze spółki przyznają, że odchodzenie od węgla jest konieczne, choćby z przyczyn ekonomicznych, a jednocześnie obstają przy kontynuowaniu wydobycia w regionie Bogatyni. Tym samym blokują możliwość pozyskania przez lokalną społeczność pieniędzy na sprawiedliwą transformację.
1. Przedstawiciele 3 państw wzięli udział w konsultacjach
22 czerwca zakończyły się konsultacje „Wstępnego przeglądu istotnych problemów gospodarki wodnej stwierdzonych na Międzynarodowym Obszarze Dorzecza Odry na potrzeby trzeciego cyklu planowania zgodnie z RDW”. Organizacje, instytucje, obywatele i organy samorządowe z Polski, Czech i Niemiec złożyły swoje uwagi, podkreślając negatywny skutek oddziaływania kopalni odkrywkowej Turów na stan wód w trzech państwach. Podkreślono, że działalność tej i innych odkrywek w regionie to problem międzynarodowy, zarówno jeśli chodzi o poziom wód gruntowych, jak i ich zanieczyszczenie (m.in. kwasem siarkowym i metalami ciężkimi).
Uczestnicy postępowania dowodzili, „że oddziaływanie kopalni Turów negatywnie wpływa na stan ilościowy zbiorników wód podziemnych w całym dorzeczu, tj. w Polsce, Czechach i w Niemczech. [...] Ze względu na działalność górniczą w Polsce, na terytorium Republiki Czeskiej i Niemiec nie jest możliwe osiągnięcie dobrego stanu ilościowego dotkniętych nią jednolitych części wód podziemnych do 2027 r. i istnieje ryzyko dalszego pogłębiania się problemu”.
Fundacja wniosła o włączenie negatywnego wpływu kopalni Turów na stan ilościowy wód podziemnych do problemów o znaczeniu ponadregionalnym i o przejęcie przez MKOO głównej roli w rozwiązaniu tego ponadregionalnego problemu. „Rozwiązanie problemu nie może być pozostawione wyłącznie dwustronnym komisjom ds. wód transgranicznych, ponieważ nie mają one uprawnień do formułowania międzynarodowego planu dorzecza Odry”.
Źródło:
- http://www.mkoo.pl/
2. Turów drenuje Saksonię
Najnowsza ekspertyza wykonana przez hydrogeologa dr. Sylwestra Kraśnickiego wskazuje, że Turów kradnie wodę nie tylko Czechom, ale i Niemcom. Kraśnicki w związku z planowaną rozbudową kopalni zbadał jej transgraniczny wpływ na ilość i jakość wód gruntowych. Z badań wynika, że postępuje zarówno drenaż niemieckiej części dorzecza Żytawy, jak i bezpośrednie zanieczyszczenie metalami ciężkimi cieków wodnych, takich jak Nysa i Odra.
Daniel Gerber, niemiecki rzecznik grupy parlamentarnej ds. energii i środowiska oraz członek komisji ds. energii, ochrony klimatu, środowiska i rolnictwa wyjaśnia:
„Badanie pokazuje wyraźny związek między obniżeniem wód gruntowych a działalnością wydobywczą w kopalni Turów. Liczby są przerażające. Wody gruntowe w regionie przygranicznym spadły już o 40 metrów. Głębsze warstwy skał, które były wodonośne, zostały całkowicie osuszone w ciągu zaledwie 30 lat”.
Badanie Kraśnickiego, to kolejny dowód, że Żytawę dotyka kryzys wodny. Kryzys klimatyczny i dalsze osuszanie terenu przez kopalnie odkrywkowe, będą nasilać te problemy.
Niemiecka eurodeputowana Anna Cavazzini komentuje:
„Wyniki tych badań dają nam po raz pierwszy kompleksowy wgląd zarówno w saksoński, jak i międzynarodowy wymiar Turowa. Efekty wydobycia odkrywkowego nie kończą się na granicy. Zagrożenie skażeniem przepływa rzekami przez granice państw”.
Źródła:
- https://www.annacavazzini.eu/braunkohletagebau-turow-graebt-sachsen-das-wasser-ab/
- https://greenpeace.berlin/wp-content/uploads/2020/06/%C3%9Cbersetzung-Studie-Sylwester-Kra%C5%9Bnicki-zur-deutschen-Grundwassersituation-durch-Erweiterung-des-Tagebaus-Tur%C3%B3w.pdf
- https://www.radiolausitz.de/beitrag/warnung-vor-tagebau-erweiterung-bei-zittau-648047/
- https://www.l-iz.de/wirtschaft/metropolregion/2020/06/Der-polnische-Braunkohletagebau-Turow-graebt-der-Region-Zittau-das-Wasser-ab-336789
3. Trwa bitwa na petycje
14 lipca Komisja Petycji planuje rozpatrzenie czeskiej petycji w sprawie niebezpieczeństwa utraty wody pitnej w regionie Libereckim w związku z rozbudową kopalni węgla brunatnego w Turowie. Tymczasem do Komisji wpłynęła kolejna petycja, tym razem złożona przez lokalnych samorządowców z Polski i wspierana przez PGE, przeciwko zamknięciu kopalni i elektrowni Turów w Bogatyni. Prawdopodobnie zostanie ona rozpatrzona na tym samym posiedzeniu Komisji Petycji.
Przedstawiciele władz samorządowych wyrazili „zaniepokojenie działaniami naszych czeskich sąsiadów, których celem jest doprowadzenie do zamknięcia kompleksu wydobywczo-energetycznego Turów”. Obawiają się, że może dojść do zamknięcia kopalni i elektrowni oraz likwidacji miejsc pracy.
Samorządy ignorują głosy organizacji pozarządowych, które od ponad dwóch lat próbują przekonać powiat Zgorzelecki i Bogatynię, że najlepszym gwarantem zatrudnienia w regionie będzie skorzystanie ze środków unijnych na zieloną transformację.
PGE obstając przy przedłużeniu koncesji dla Turowa, odbiera regionowi Bogatyni szansę na rozwój i odpowiednie przygotowanie do nieuniknionej transformacji. Jeśli władze samorządowe odpowiednio wcześnie nie zrozumieją, że węgiel nie ma przed sobą przyszłości, obudzą się z przysłowiową ręką w nocniku. PGE prędzej czy później zostanie zmuszone do zamknięcia kompleksu ze względów ekonomicznych. A konsekwencje ignorancji samorządowców i spółki energetycznej najmocniej odczują mieszkańcy regionu.
Tymczasem z ekspertyzy prof. Jana Popczyka wynika, że zielona transformacja w regionie jest możliwe i zapewni więcej miejsc pracy, niż obecnie daje kompleks Turów.
Źródła:
- https://bogatynia.pl/content/view/full/78613
- http://ppte2050.pl/platforma/
4. PGE próbuje udowodnić, że Turów nie ma wpływu na wody
Polska Grupa Energetyczna robi wszystko, aby udowodnić, że Turów nie ma wpływu na stan wody w Czechach i Niemczech i zaprzecza danym opartym o rzetelne badania. Sponsorowany przez PGE portal Cire zamieścił 22 czerwca 2020 r. raport, zawierający tezę, że „kopalnia Turów ma znikomy wpływ na warunki hydrologiczne po stronie czeskiej”. Z artykułu Cire wynika, że „wpływ na zasoby wodne przy czeskiej granicy mają warunki meteorologiczne, a nie działalność Kopalni Węgla Brunatnego Turów, należącej do spółki PGE GiEK z Grupy PGE”.
„Jednak w świecie zmodyfikowanym przez działalność człowieka oraz zmiany klimatyczne, susze spowodowane są ich łącznym oddziaływaniem” - czytamy w raporcie. Nie wspomniano w nim jednak o tym, że jednym z głównych winowajców zmian klimatycznych jest węgiel. Kopalnia i elektrownia Turów przyczyniają się wprost do pogłębienia kryzysu klimatycznego poprzez emisję ogromnych ilości dwutlenku węgla. W okresie 2020 r. – 2038 r. spalanie węgla wydobytego w kopalni Turów spowoduje emisję co najmniej 10,3 mln ton CO2 rocznie.
Co więcej, autorzy raportu przebadali wpływ zmian klimatu na stan wód powierzchniowych, a nie badali wpływu na wody podziemne, ani wpływu samej odkrywki Turów na stan wód powierzchniowych i podziemnych. Pomimo to używają wyników swoich analiz, by zanegować w oczach polskiej opinii publicznej wyniki badań pokazujące negatywne oddziaływania Turowa na wody.
W raporcie nie wspomina się także o tym, że odkrywka zanieczyszcza wody metalami ciężkimi. Kopalnia Turów odprowadza do wód liczne toksyczne pierwiastki, a wśród nich rtęć (ponad 330 kg w 2017 roku, z czego ok. 100 kg do wód i ziemi). Rtęć jest jedną ze szczególnie toksycznych substancji, która podlega bioakumulacji i jej wyeliminowanie ze środowiska wodnego jest jednym z celów Ramowej Dyrektywy Wodnej
PGE jest spółką skarbu państwa i polskie władze z uporem bronią jej interesów. Opublikowany przez państwowy Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej raport trudno uznać więc za obiektywny. Choć instytucja cieszy się renomą, rzetelność raportu budzi wątpliwości, zwłaszcza że próbuje się go użyć do zaprzeczenia innym badaniom poświęconym wpływowi odkrywek na stan wód.
Badania dotyczące wpływu Turowa na stan wód i środowisko:
- http://plapdp.cz/PDP_LNO/II/1_TEXTOVA_CAST/LNO_II_TEXT.pdf
- https://greenpeace.berlin/wp-content/uploads/2020/06/%C3%9Cbersetzung-Studie-Sylwester-Kra%C5%9Bnicki-zur-deutschen-Grundwassersituation-durch-Erweiterung-des-Tagebaus-Tur%C3%B3w.pdf
Inne źródła:
- https://www.cire.pl/item,200277,1,0,0,0,0,0,niezalezna-opinia-imigw-pib-kopalnia-turow-ma-znikomy-wplyw-na-warunki-hydrologiczne-po-stronie-czeskiej---.html
- https://www.cire.pl/pokaz-pdf-%252Fpliki%252F1%252F2020%252Fuwarunkowania_klimatyczne.pdf
5. Turów czy zielone PGE?
PGE obstaje przy wydobyciu z Odkrywki Turów do 2044, choć jednocześnie przyznaje, że węglowe aktywa utrudniają pozyskanie finansowania i ubezpieczenia dla PGE na rozwój grupy.
– Ze względu na to, że według UE węgiel jest paliwem schodzącym, posiadając dziś źródła węglowe, mamy utrudniony dostęp do finansowania nowych inwestycji z zewnątrz. Banki nie finansują tych opartych na paliwie węglowym, ale nie chcą też wspierać niskoemisyjnych przedsięwzięć w koncernach, które mają aktywa węglowe. Mamy również problem z ubezpieczycielami. PZU na razie nie odmawia nam gwarancji, ale ma wielu reasekuratorów z zagranicy, głównie z Wielkiej Brytanii, i oni robią problem z akceptacją dla koncernów takich jak nasz – przyznał prezes spółki Wojciech Dąbrowski.
Źródło:
- https://wyborcza.pl/7,155287,26033380,przygraniczny-konflikt-o-gigantyczna-kopalnie-zaostrza-sie.html
