17 stycznia 2022 r. Business Insider opublikował artykuł, w którym informuje, że Polska zarzuca Czechom, że z końcem 2021 r. przedłużyli koncesję na działalność kopalni ČSM, bez przeprowadzenia nowej oceny oddziaływania na środowisko. W opinii Huberta Smolińskiego, prawnika z Fundacji Frank Bold, porównanie kopalni ČSM i Turowa jest nieuzasadnione.
— Kopalnia węgla kamiennego ČSM do 2020 roku prowadziła działalność na podstawie koncesji poprzedzonej oceną oddziaływania na środowisko wraz ze stosownymi konsultacjami transgranicznymi [1]. 30 grudnia 2021 roku przedłużono jednorazowo decyzję środowiskową na okres 5 lat tj. do końca 2026 roku. W międzyczasie podjęto decyzję, że ČSM ma działać wyłącznie do 2022 roku, a jej zamknięcie odbędzie się na podstawie decyzji ustalającej środowiskowe uwarunkowania likwidacji. PGE w Turowie uzyskało z kolei przedłużenie koncesji do 2026 roku bez decyzji środowiskowej i rzetelnie przeprowadzonych konsultacji transgranicznych oraz planuje zakończyć wydobycie dopiero w 2044 roku. Także koncesja wydłużająca okres działalności kopalni Turów do 2044 roku została wydana bez ostatecznej decyzji środowiskowej. Wydana przez RDOŚ w 2020 roku decyzja środowiskowa została zaskarżona, a postępowanie nie zostało rozstrzygnięte. Decyzja ta zatem nie powinna służyć do wydania koncesji z uwagi na toczący się proces odwoławczy przed GDOŚ. Z uwagi na fakt, że decyzja może zostać uchylona (jako niezgodna z prawem) istnieje ryzyko prowadzenia wydobycia bez decyzji środowiskowej — informuje Hubert Smoliński, prawnik z Fundacji Frank Bold.
Na stronie Business Insider Czytamy:
"Polska zarzuca Czechom, że z końcem 2021 r. przedłużyli koncesję na działalność tej kopalni bez przeprowadzenia nowej oceny oddziaływania na środowisko. I to pomimo tego, że nasz kraj zgłaszał liczne obawy co do wpływu eksploatacji na teren powiatu cieszyńskiego w woj. śląskim.
Business Insider dotarł do pisma Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska do czeskiego Ministerstwa Środowiska. Polscy urzędnicy wskazują w nim, że kontynuacja wydobycia węgla w kopalni ČSM może "negatywnie znacząco zagrażać środowisku i zdrowiu obywateli Rzeczpospolitej Polskiej". Dodają, że dalsza działalność zakładu "bez przeprowadzenia stosownego postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko z Rzeczpospolitą Polską uchybia zobowiązaniom, wynikającym z art. 1 ust. 3 i 4 Konwencji z Espoo oraz art. 7 ust. 1 dyrektywy EIA (w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia na środowisko – przyp. red.)". [...]
W 2019 r. ruszyła procedura zmierzająca do przedłużenia koncesji. Chodziło w pierwszej kolejności o ustalenie, czy konieczne jest przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko. Polska została powiadomiona o postępowaniu i do niego przystąpiła. Jednak w lutym 2021 r. Czesi poinformowali polską stronę, że inwestor wycofał się z projektu. Mimo to do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska docierały informacje o kontynuowaniu eksploatacji tego złoża. W listopadzie GDOŚ zwróciła się do czeskiego resortu środowiska o wyjaśnienia, po czym 30 grudnia 2021 r. otrzymała informację o przedłużeniu pozwolenia na prowadzenie działalności kopalni ČSM o kolejne 5 lat na podstawie poprzedniej decyzji środowiskowej.
Sprostowanie: Kopalnia węgla kamiennego ČSM do 2020 roku prowadziła działalność na podstawie koncesji poprzedzonej oceną oddziaływania na środowisko wraz ze stosownymi konsultacjami transgranicznymi [2]. 30 grudnia 2021 roku przedłużono jednorazowo decyzję środowiskową na okres 5 lat tj. do końca 2026 roku, a nie koncesję, uznając, że warunki środowiskowe nie uległy zmianie i nie jest wymagane ponowne przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko. W międzyczasie podjęto decyzję, że kopalnia CSM zostanie zamknięta w przeciągu kolejnego roku.
Ponadto, z informacji dostępnych na czeskich stronach rządowych wynika, że dla kopalni przeprowadzono ocenę oddziaływania na środowisko dotyczącą sposobu zakończenia działalności górniczej [3]. Z doniesień medialnych oraz dokumentacji oceny oddziaływania na środowisko wiemy, że wydobycie w kopalni ma zakończyć się do 2022 roku [4]. Przeprowadzona ocena wyklucza jakiekolwiek oddziaływania transgraniczne, wobec czego kwestia konieczności przeprowadzenia transgranicznych konsultacji jest sporna.
Podsumowując, nie można porównywać kopalni ČSM oraz Turowa. Pierwsza będzie działać wyłącznie do 2022 roku, a jej zamknięcie odbędzie się na podstawie decyzji ustalającej środowiskowe uwarunkowania likwidacji. PGE w Turowie uzyskało z kolei przedłużenie koncesji w pierwszej kolejności do 2026 roku, a następnie do 2044 roku bez ostatecznej decyzji środowiskowej i rzetelnie przeprowadzonych konsultacji transgranicznych oraz planuje zakończyć wydobycie dopiero w 2044 roku.
Photo: Petr Štefek, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons
- https://portal.cenia.cz/eiasea/detail/EIA_MZP157?lang=cs
- https://portal.cenia.cz/eiasea/detail/EIA_MZP157?lang=cs
- https://portal.cenia.cz/eiasea/detail/EIA_OV9222?lang=cs
- https://www.idnes.cz/ostrava/zpravy/sachta-utlum-okd-dul-csm-diamo-uhli-likvidace-tezba-ostravsko.A210326_600947_ostrava-zpravy_jog
