Dwaj wybitni eksperci wskazują m.in., że przejście z węgla brunatnego na OZE daje od 2 do 3 razy więcej miejsc pracy niż rozbudowa zagłębia i elektrowni.
Prof. Jan Popczyk Jan, dr. Krzysztof Bodzek - ENERGETYKA XXI w. NA DOLNYM ŚLĄSKU. ALTERNATYWA WOBEC ROZBUDOWY ODKRYWKI WĘGLA BRUNATNEGO I BLOKU 450 MW W TUROWIE- ekspertyza, styczeń 2019 r.
Blok 450 MW w Turowie jest blokiem w budowie. Odkrywka węgla brunatnego jeszcze nie istnieje (nie ma zezwolenia środowiskowego). Zadaniem ekspertyzy w takiej sytuacji jest zaprezentowanie wstępnej analizy umożliwiającej, po wykonaniu niezbędnych studiów, racjonalizację decyzji odnośnie takich działań jak: 1° - kontynuacja budowy bloku, 2° - budowa odkrywki, 3° - ...
1. Charakterystyka województwa dolnośląskiego
Województwo dolnośląskie zamieszkuje około 2,9 mln osób na powierzchni równej 20 tys. km2. W województwie występują bogate złoża surowców mineralnych w tym kopalin energetycznych, metalicznych i chemicznych. W województwie eksploatuje się małe złoża gazu ziemnego (Góra Żmigród, Milicz) oraz złoża węgla brunatnego (Turów) a także złoża rud miedzi (Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy). Województwo jest zaliczane do obszarów ubogich w wodę.
Przeciętne wynagrodzenie jest w województwie jest wyższe od średniej krajowej. Przeciętny miesięczny dochód na osobę w gospodarstwie domowym wynosi 1,5 tys. PLN i jest wyższy od miesięcznych wydatków o 300 PLN. Roczne zużycie energii wynosi około 13,4 TWh; jest to trzecie pod względem całkowitego zużycia energii elektrycznej województwo w kraju (po Mazowieckim i Śląskim).
Duży udział w zużyciu energii elektrycznej mają sektory: górnictwa i kopalnictwa. Stanowi on ponad 15 % (ponad 2 TWh) całkowitego zużycia energii w województwie.
Na podstawie danych Urzędu Regulacji Energetyki (URE), w województwie zainstalowanych jest 170 koncesjonowanych źródeł odnawialnych (stan na 31.03.2018) o łącznej mocy 275 MW (tab. 2). Dodatkowo zainstalowanych jest ponad 3 tys. prosumenckich źródeł PV.
2. Potencjał techniczny energetyki odnawialnej w województwie dolnośląskim
W województwie dolnośląskim znajduje się ponad 250 tys. domów jednorodzinnych i prawie 100 tys. budynków w segmencie budownictwa wielorodzinnego. Potencjał źródeł dachowych rozpatrzono dla każdego z segmentów osobno. Dla domów jednorodzinnych przyjęto szacunkową powierzchnię dachów wynoszącą 90 m2 oraz potencjalnie możliwe do wykorzystania około 40 % tej powierzchni pod montaż paneli PV (Cykl BPEP Raport 8 [2]). Przyjmując, że do zamontowania 1 kW paneli potrzebne jest około 6 m2 powierzchni dachowej, dla domu jednorodzinnego potencjał mocy w źródłach (przypadających na ten dom) wyniesie około 6 kW. Należy jednak podkreślić, że wielkości te mogą znacznie odbiegać od przyjętej średniej. Dostępna powierzchnia silnie zależy od wielkości domu, jego umiejscowienia oraz rodzaju dachu. Można ją istotnie zwiększyć, na etapie projektowania nowych budynków.
W przypadku budownictwa wielomieszkaniowego, jednostkowe powierzchnie dachów są większe, sięgają nawet kilku tysięcy m2 (Cykl BPEP Raport 9 [2]). Podkreśla się jednak, że do tej kategorii budownictwa wlicza się również bliźniaki (domy zamieszkane przez dwie rodziny), których powierzchnia dachów porównywalna jest z domami jednorodzinnymi. Do obliczenia potencjału przyjęto średnią wielkość dachu budynku wielorodzinnego równą 200 m2. Jednak powierzchnia dostępna pod zabudowę paneli PV jest płaska, jest jeszcze bardziej ograniczona przez istniejące instalacje w postaci szybów wentylacyjnych, lufcików (pomimo tego, że szczególnie w blokach powierzchnia dachów jest płaska). Uwzględniając te uwarunkowania przyjęto (Cykl BPEP Raport 9 [2]), że również w tym przypadku możliwe do wykorzystania jest około 40 % powierzchni całkowitej dachów. Daje to moc źródeł PV wynoszącą około 14 kW. W tym przypadku rozpiętość mocy paneli będzie jeszcze większa w porównaniu do tej w domach jednorodzinnych.
Potencjał techniczny dachowych źródeł PV oszacowano na bliski 3 GW (po 1,5 GW dla domów jednorodzinnych oraz budownictwa wielomieszkaniowego).
Oprócz dachowych źródeł PV, do potencjału źródeł fotowoltaicznych można wliczyć farmy fotowoltaiczne. Nawet w najbardziej zachowawczym scenariuszu, Międzynarodowa Agencja Energii (IEA) zakłada, że zainstalowana moc fotowoltaiczna przekroczy 20% wszystkich innych form energii oprócz gazu do 2040 r. Energia słoneczna może wzrosnąć (na świecie) o 6500% do 2050 r. Raport Energy Transition Outlook[5] 2018 opracowany przez DNV GL, firmę zajmującą się zapewnieniem jakości i zarządzaniem ryzykiem przewiduje, że produkcja energii słonecznej, dzięki takim czynnikom jak niskie bariery wejścia na rynek, rozpowszechnienie systemów energii słonecznej i rosnące koszty korzystania z tradycyjnych sieci energetycznych wzrośnie 65-krotnie do 2050 r. Natomiast udział PV w miksie 2050 na świecie, może osiągnąć około 45%. W tym kontekście produkcja energii ze źródeł PV dla województwa dolnośląskiego może więc przekroczyć 7 TWh (7 GW moc zainstalowana).
Warto przytoczyć jeszcze jedną liczbę. Potencjał produkcyjny energii pochodzącej ze źródeł PV, przy założeniu 2 ha na 1 MW w źródłach PV (Cykl BPEP Raport 3 [2]) i pokryciu całej powierzchni województwa panelami (20 tys. km2) uzyskana moc wyniesie 1 tys. GW, a roczna produkcja wyniesie 1 tys. TWh (8 krotnie więcej niż wynosi zapotrzebowanie energii końcowej w Polsce – około 125 TWh). Oczywiście, przytoczona liczba jest nierealna, ale pokazuje, że nawet do uzyskania 45 % udziału w źródłach PV wystarczyłoby tylko 0,7 % potencjału teoretycznego województwa dolnośląskiego.
Do oszacowania potencjału technicznego elektrowni wiatrowych przyjęto, że zgodnie z EWEA [6] powierzchnia potrzebna do zainstalowania mocy 1 MW wynosi 10 ha oraz średnioroczna prędkość wiatru jest większa od 6,5 m/s. Dla takich założeń, eliminując obszary chronione, możliwe jest zbudowanie w województwie dolnośląskim elektrowni wiatrowych o łącznej mocy około 10 GW. W obliczeniach nie uwzględnia się uchwalonej w dniu 20 maja 2016 r. ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych ograniczającej bardzo możliwość rozwoju lądowej energetyki wiatrowej.
Potencjał techniczny elektrowni biogazowych rolniczo-utylizacyjnych został oszacowany na podstawie danych: około 14,7 tys. gospodarstw od 10 do 100 ha; prawie 1,4 tys. gospodarstw powyżej 20 ha, 3000 gospodarstw hodowlanych, powierzchnia możliwa do przeznaczenia pod uprawy roślin energetycznych 40-100 ha co odpowiada 0,35 – 1 mln t. s.m (Cykl BPEP Raport 10 [2]).
(...)
